Mộng Ban Đầu
Hạnh Chi
Nơi đất tạm dung, người Việt chúng ta từng làm
quen với những dấu mốc thời gian mang những tên
gọi đẹp đẽ như: Ngày của Mẹ (Mother’s Day), Ngày
của Cha (Father’s Day), Ngày tưởng niệm
(Memorial Day), Ngày tạ ơn (Thanksgiving Day),
Ngày tình yêu (Valentine Day), v.v.
Mỗi
thời điểm, mà nội dung đã mang trọn vẹn ý nghĩa
ngay từ danh xưng, mọi người đều biểu tỏ tấm
lòng tới đối tượng qua lễ vật, quà cáp hoặc có
khi chỉ là cuộc viếng thăm đơn sơ nhưng chí tình,
chí thiết.
Riêng
tháng hai của mỗi năm, dấu mốc thời gian được
quan tâm nhất là Ngày Tình Yêu (Valentine Day).
Trong ngày này, nơi bận rộn nhất có lẽ là các
tiệm bán hoa, vì quà tặng này tương đối thích
hợp với khả năng của đại chúng. Dù cả lọ hoa rực
rỡ hay một đóa hồng thắm tươi cũng có thể thay
ta nói lên những lời đẹp đẽ nhất, biểu lộ những
cảm tình thầm kín nhất.
Đáng
lẽ trong ngày này, hai chữ “Tình Yêu” phải được
viết hoa vì ai cũng có rất nhiều tình yêu. Chúng
ta yêu cha, yêu mẹ, yêu thầy, yêu bạn, yêu hàng
xóm láng giềng, yêu những người quên mình vì tha
nhân, v.v. Ấy thế mà, nói đến Ngày Tình Yêu,
nhân gian lại thường thu hẹp trí tưởng trong
tình yêu lứa đôi, tình yêu nam nữ.
Cũng
chẳng đáng trách, vì từ thời xa xưa, vào năm
269 trước Thiên Chúa giáng sinh, có một mối
tuyệt tình vẫn còn âm vang đến ngày nay. Đó là
tình tuyệt vọng của một tử tù trai trẻ với con
gái của người cai ngục. Người tử tù trẻ tuổi này
tên là Valentine. Chàng khờ dại, ngu ngốc phạm
trọng tội ngoài xã hội nhưng trong thời gian bị
giam cầm, chờ ngày đền tội thì chàng đã có thời
gian để suy ngẫm về điều thiện, điều ác, biết
sám hối những sai lầm đã phạm. Chính nhờ cái tâm
nhu hòa vừa chuyển hóa này mà chàng tiếp nhận
được nét đẹp nhân ái từ đôi mắt của cô con gái
cai ngục đã nhìn chàng mỗi khi cô vào thăm cha
trong giờ cha làm việc. Rồi sự tưởng tượng của
chàng bay bổng: “Có thực sự cô phải vào đây thăm
cha không? Hay cô vào vì thương hại chàng? Ranh
giới từ thương hại đến yêu thương bao xa? Cô có
thấy được tình yêu của chàng gửi tới cô qua ánh
mắt chàng không? ….” Mối tình tuyệt vọng nhưng
cuồng nhiệt đó được chàng tuổi trẻ Valentine
giãi bày trên nhiều trang nhật ký và đặc biệt là
chàng tự vẽ một tấm thiệp để viết thư tình lên
đó, với hàng chữ nắn nót “From Your Valentine”,
tưởng như hai người đã thương nhau, đã là của
nhau rồi. Người ta tìm thấy tấm thiệp này trong
túi áo, sau khi chàng bị hành hình!
Ngoài
việc gây tội phải đền tội, thì tình yêu thầm
lặng nhưng nồng nhiệt của người tử tù đã gây
chấn động trong giới trẻ thời đó. Không biết
đích xác bao lâu sau thì ai có sáng kiến tặng
quà cho người mình yêu vào ngày tưởng nhớ
Valentine bị hành hình, nhưng tên của người tử
tù đã nhanh chóng trở thành biểu tượng của Tình
Yêu, càng ngày càng mạnh mẽ và duy trì cho đến
ngày nay. Không chỉ thế, hàng chữ “From Your
Valentine” còn xuất hiện trên nhiều mẫu thiệp
dành cho Ngày Tình Yêu như một chủ-hữu-từ chứ
không phải là danh-từ-riêng nữa.
Mới
đây, trên các nhật báo online, có đăng một tin
ngắn thật dễ thương. Đó là chuyện xảy ra vào
sáng sớm ngày đầu năm dương lịch 2009 tại thành
phố Hannover, nước Đức. Ba em nhỏ, em trai 6
tuổi, hai em gái, 7 và 5 tuổi, quanh quẩn ở một
nhà ga, đã được cảnh sát tại đó chú ý vì không
thấy người lớn đi cùng các em. Khi được hỏi các
em làm gì mà đến nhà ga sớm thế? Và cha mẹ các
em đâu? thì các em hồn nhiên và thành thật thổ
lộ rằng, em trai Mika 6 tuổi thương em gái Anna
Lena 7 tuổi, đã cùng quyết định dắt nhau đến xứ
Phi Châu ấm áp để thành hôn. Anna Lena còn chu
đáo rủ em gái 5 tuổi đi theo để làm nhân chứng
cho lễ cưới. Cảnh sát hỏi tại sao phải sang tận
Phi Châu làm lễ cưới thì Mika hãnh diện bảo rằng
đó là sáng kiến của em sau khi em kể cho hai cô
bé nghe về chuyến nghỉ hè vừa qua của gia đình
em thì cả 3 em đều đồng ý rằng xứ Phi Châu rất
thơ mộng và lý tưởng để tổ chức lễ cưới. Hai gia
đình của các em là bạn thân thiết lâu năm, hiện
đang tụ họp ở một nơi để đón giao thừa đêm qua
và mọi người còn đang ngủ say khi các em lén mở
cửa, hướng về nhà ga của thành phố với dự tính
trọng đại cho đời mình.
Đây
quả là một kinh nghiệm quá mới mẻ với các nhân
viên cảnh sát vì không thể buộc tội Mika bắt cóc
hay rủ rê “vị thành niên” Anna Lena, cũng không
thuyết phục được các em quay về vì “Chúng tôi
thương nhau lắm! Chúng tôi muốn làm lễ cưới và
thành vợ chồng ở Phi Châu. Em gái của Anna Lena
sẽ làm chứng mà!”
Tuyệt
vời thay, cái sơ-tâm mới đơn giản và thần tiên
nhường bao!
Cuối
cùng, cảnh sát trưởng phải đích thân gặp các em,
từ từ hỏi han, thân mật, chẳng hạn như “xứ Phi
Châu nóng lắm, các em mang những gì trong túi
xách đây?” Thôi thì đủ cả, kiếng mát, nón vải,
quần áo tắm. Chàng Mika còn cẩn thận lấy theo
một bông hồng bằng ni-lông trên lọ hoa ở trong
bếp để nếu Phi Châu không có hoa thì cô dâu Anna
Lena cũng có đóa hoa này cầm trên tay khi trao
đổi lời thề nguyện.
Phải
vất vả lắm vị cảnh sát trưởng mới có thể giải
thích cho cặp uyên ương này biết rằng các em
không thể đến Phi Châu nếu các em không có tiền,
không có vé máy bay. Cũng vất vả không kém cho
các nhân viên cảnh sát khi thuyết phục để các em
chịu dẫn họ cùng về nhà “Xin tiền cha mẹ rồi đi
mua vé bay cũng chưa muộn. Xứ Phi Châu ấm áp vẫn
ở đó chờ các em mà!”
Ôi,
có mộng ban đầu nào tinh khiết, đẹp đẽ và thơ
ngây như mối tình đầu này không?
Mai
kia mốt nọ, khi trưởng thành, dù còn gần nhau
hay đã xa, dù mỗi người có, hay không có hạnh
phúc riêng, nhưng kỷ niệm thần thoại về giấc
mộng đầu này chắc chắn vẫn là những gì vô giá mà
kiếp nhân sinh có đau thương tới đâu cũng không
bôi xóa được.
Nếu
biết địa chỉ các em, thế nào cũng có người gửi
tới những tấm thiệp Valentine đặc biệt nhất vì
tất cả những người đang yêu nhau trên thế gian
này, ai chẳng muốn có một tình yêu thơ mộng đến
thế!
Sơ-tâm sẽ chính là chân-tâm. Chỉ khác, chân-tâm
nhận diện cảnh mà không dính cảnh.
“Ba
mươi năm trước, thấy núi là núi, sông là sông.
Gặp
được thiện tri thức chỉ dạy, là các pháp không
có tự thể cố định, chỉ do duyên hợp mà thành,
nên thấy núi không là núi, sông không là sông.
Ba
mươi năm sau, từng quán chiếu không ngừng, tâm
đã lặng lẽ như như, cái thấy đã thuần thục, chỉ
là sự nhận biết tĩnh lặng, trong sáng, không
phân biệt, không dính mắc, thì lại thấy núi là
núi, sông là sông.”
Mất
ba mươi năm để thấy lại cái thấy cái ban đầu như
thiền-sư Duy Tính đời nhà Tống, có phải là uổng
phí thời gian chăng?
Không
đâu! Chớ nghe vậy mà tưởng vậy.
Sơ-tâm tuy trong sáng nhưng còn là tâm phàm phu,
thấy cái gì cũng thật. Núi cũng thật, sông cũng
thật. Khi có trí tuệ để quán sát mới biết bản
chất vạn hữu chỉ là duyên hợp, núi đứng đó mà
không phải núi, sông chảy đó mà không phải sông;
từ đó, mới trở về cái thấy của sơ tâm, tuy đối
tượng cũng vậy, nhưng nay khác là thấy, mà không
dính mắc.
Cái
thấy này là quá trình học hỏi, quán chiếu để từ
sơ-tâm tới chân- tâm. Nguyên lý này cũng đưa đến
sự thực chứng, vọng chính là chân, cũng như sóng
chính là nước.
Thương thay, trên thực tế, kiếp nhân sinh thường
dễ dàng đánh mất những giấc mộng đầu đẹp đẽ của
sơ-tâm trong giòng cuồng lưu tam độc, như tinh
thần hai câu kết trong bài kệ Tứ Sơn của vua
Trần Thái Tông:
“Vĩnh
vi lãng đãng phong trần khách
Nhật
viễn gia hương vạn lý trình”
mà
thầy Thanh Từ dịch rất hay:
“Lang
thang làm khách phong trần
Quê
nhà ngày một muôn lần dặm xa”.
Chữ
“Quê nhà” đây là chỉ cho sơ-tâm, Phật-tánh. Cái
tâm-vọng dắt ta lang thang mỗi ngày mỗi xa
chân-tâm; chỉ khi nào nhận ra lẽ vô thường mới
buông bỏ những dính mắc để vọng thành chân.
Tình
yêu bao la mà Đức Thế Tôn ban cho chúng sanh là
lời xác quyết sơ-tâm chính là Phật-tánh sẵn có
trong tự thể mỗi loài. Sơ-tâm sẽ được tưới tẩm,
nuôi dưỡng bằng trí-tuệ, để tỏa sáng hào quang
của Phật-tánh, rồi tùy căn cơ trí tuệ cạn hay
sâu của mỗi loài mà Phật-tánh hiển lộ.
Tin
tưởng điều đó, chúng ta sẽ duy trì và vun bồi
được biết bao nhiêu tình yêu; không phải chỉ với
một đối tượng, cũng không phải chỉ giữa người
với người mà do năng lượng Phật-tánh tỏa sáng,
tình yêu này sẽ thăng hoa trong mọi ngày, tới
mọi loài.
Nếu
ai hỏi: - Vì sao mà tin tưởng có tình yêu
rộng lớn như thế?
Hãy
nhẹ nhàng trả lời: -Vì chúng sanh là Phật sẽ
thành.
Hạnh Chi

|