MƯA XUÂN
Vĩnh Hảo
Sau
vài ngày rộn ràng với nắng ấm đầu xuân, thời
tiết bắt đầu chuyển lạnh theo những cơn gió ngày
đêm thổi qua vùng này. Những hàng cây đơm đầy
hoa trắng ở vườn trước đã không ngại ngần buông
thả từng đợt hoa theo gió, trải khắp mặt đất. Từ
xa, trông như tuyết đang rơi. Khắp đất vườn là
hoa tuyết.
Hoa
gì mà trắng, lại nở vào cuối đông và rơi vào đầu
xuân như thế? - Bằng lăng trắng. Hãy tạm gọi như
vậy, vì cái tên này, tôi chỉ mới tìm ra được khi
tình cờ nhìn thấy hình chụp của nó trên một
trang lưới nói về các giống cây lớn nhanh của
Nam Mỹ. Nhưng vẫn chưa dám xác định. Theo hình
dáng và mô tả thì giống quá. Natchez crepe
myrtle. Một loại bằng lăng lai, hoa trắng không
hương, có nguồn gốc từ châu Á, đã thành giống
cây thiên nhiên từ lâu ở một số tiểu bang đông
nam Hoa Kỳ. Mà thôi, cái tên này có chính xác
hay không cũng chẳng sao. Mười năm qua, không
biết tên cây gì, hoa gì, cái đẹp của nó vẫn như
thế, chẳng suy giảm; và bây giờ, biết tên rồi,
dù đúng hay không, cũng chẳng tăng thêm.
Điều
muốn nói là thời tiết năm nay không bình thường.
Đầu năm âm lịch, có nhiều ngày gió lạnh, và sau
Tết ta, mưa tầm tã suốt tuần lễ thứ nhì, khiến
cho thảm hoa bằng lăng trắng rất nên thơ phải bị
đẫm giập trong những vũng nước đọng. Những ngày
bắt đầu mưa, có sấm chớp ì ầm thịnh nộ. Sau đó
là những cơn mưa rỉ rả, không ồn ào nhưng dây
dưa, như thể chẳng bao giờ muốn dứt. Trời âm u
ngày như đêm, tăng cái vẻ quạnh quẽ của khu xóm
vốn tĩnh mịch.
Nghe
nói ở quê nhà, trời cũng mưa nhiều trong những
ngày xuân. Bên này, bên kia, đều mưa. Những kẻ
cô quạnh, nghèo, sẽ đón Tết như thế nào nhỉ? Mất
và thiếu rất nhiều, nhưng tốt nhất là hãy còn
những mảng nắng rực rỡ của mùa xuân làm cho lòng
ấm áp, dễ chịu hơn. Không có nắng ấm mùa xuân
thì còn gì là xuân! Mưa có cần thiết phải rơi
vào những ngày xuân không? Trong thâm tâm, có
một chút hờn trách về những ngày mưa đã phá hủy
vẻ phong quang tự nhiên của những ngày đầu năm.
Ngoài sân bây giờ là những vũng nước lênh láng,
lềnh bềnh xác hoa, thay vì là một thảm hoa trắng
thật đẹp.
Thời
tiết đổi thay là vận hành tự nhiên của đất trời,
có gì mà phải hờn trách. Xuân đến, xuân đi, hạ
đến, hạ đi, thu đến, thu đi, đông đến, đông đi.
Chẳng mùa nào đến mãi, cũng chẳng mùa nào đi mãi.
Đã hiểu chuyện, vậy mà vẫn buồn và tiếc thế nào
ấy. Là bởi “ông Trời” kéo mùa đông bỏ vào mùa
xuân, đem cái quá khứ để khuấy động cái hiện tại.
“Ý Trời” ở đây không thể nói là bình thường.
Giải thích thế nào đây? Tại sao đang xuân mà mưa
lại rơi? Ừ, thì mưa, mưa xuân. Đã từng nghe nói
“mưa xuân” chưa? Nếu đã từng nghe, từng đọc
trong văn thơ hai chữ ấy, vậy thì mưa rơi những
ngày xuân vẫn là chuyện bình thường, có gì mà
thắc mắc! Trong vận hành quen thuộc theo thứ lớp
tự nhiên của thời tiết, thỉnh thoảng cũng có lúc
trái cảnh, trái thời. Những cái trái thời trái
cảnh ấy không bao giờ vô ích. Nó xuất hiện để
điều chỉnh chính cái vận hành tự nhiên ấy, để
cho tự nhiên trở nên tự nhiên hơn. Có nghĩa rằng
không bình thường cũng là bình thường; không tự
nhiên cũng là tự nhiên; không trật tự chính là
trật tự. Bản chất của thế giới vô thường là như
thế. Chẳng có cái gì cố định, ngay cả vận hành
gọi là tự nhiên của thời tiết. Cũng chẳng có cái
trật tự thứ lớp nào mà miên viễn chẳng đổi thay.
Thiên nhiên có thể đổi thay, điều chỉnh bằng
những cái trái thời thì con người cũng có thể
đổi thay bằng những cuộc canh tân, cải cách. Xóa
cũ, lập mới, hoặc chống cái mới, phục hồi cái cũ,
đều là cách để con người thay đổi hiện trạng mà
họ không bằng lòng.
Biết
thì vui theo, có gì phải hờn trách hay buồn tiếc!
Trong vô thường nhìn ra lẽ thường. Trong biến
động trau luyện sự định tâm. Trong chông gai học
được sự nhẫn nhục. Trong ồn ào thịnh nộ, giữ
được sự tịch mặc, an nhiên.
Kìa,
hoa trắng kia dù đã trở thành những hoa tang cho
một mùa xuân đẫm nước, thì lá trên cành cũng nhờ
mưa rơi mà rửa sạch những bụi bặm sót lại buổi
tàn đông. Kìa, chiếc xe đậu trong ga-ra nhiều
ngày không ra đường, cũng cần được thanh tẩy
bằng mưa. Cứ lái ra ngoài, chạy một vòng trong
mưa. Chạy chầm chậm, không vội vã gì, vì không
nhất thiết phải đi đến đâu. Khi trở về, xe đã
sạch. Chẳng có thời tiết hay biến động nào mà
không dạy cho mình những bài học và ban tặng
mình những lợi ích.
Chiều
nay, mưa mới vừa tạm ngưng thì nắng đã bừng lên
ở một góc trời. Bước ra, nhìn lên trời, thấy một
cầu vồng ngũ sắc.
California, ngày 13 tháng Giêng, Kỷ Sửu
(07.02.2009)
|