Uống Trà Giữa Mưa Gió Mùa
Thu…
Cư sĩ Liên Hoa

Trời thu suối tóc
hoa vàng
chở từng hạc
trắng bay về chốn nao
lưa thưa ngừng
khoảng trời mơ
chơi vơi bên tách
trà sen giữa mùa
nguồn thơ toả
khói mờ sương
em nằm yên ngủ
bên bờ vấn vương
tóc dài ngàn cánh
lá vàng
mắt em mang cả
mộng vương vào đời
vô tình hoa bướm
vẽ mơ
dỗi hờn nên lá
buông mình rời cây
đường xưa mây xoã
tâm tình
bóng thu ngày đó,
đời còn bên nhau
ngập ngừng nâng
một chén trà
nghe hương ướp
nhạt làm say đất mềm
thấy trong đôi
mắt ngỡ ngàng
rừng cây, chiếc
lá, uống trà gió thu…
Đọc lời
tựa “uống trà giữa mưa gió mùa thu”, ai cũng
tưởng tôi là dân chơi thứ thiệt về trà đạo, vì
biết thưởng thức trà, nên mới có chiêu thức là
ngồi uống trà giữa gió thu, như một kiếm khách
trong truyện tiểu thuyết kiếm hiệp, oai hùng,
phong lưu… không sợ bị cảm lạnh, sổ mũi, hắt hơi…
khi tách trà chưa kịp cạn.
Như nhiều lần
thưa, tôi không được ngon lành đến như vậy. Một
con người phàm tục, có một chút gió cũng làm cảm
lạnh, vài giọt mưa cũng đã rùng mình, một sợi
nắng cũng làm ấm đầu, hâm hấp trán. Ôi, một
tráng sĩ mà yếu đuối như vậy, không có chí khí,
ngạo nghễ, ngang tàng để nhìn đời qua cặp kiếng
màu đen, chưa thấy ai đến để so kiếm so tài thì
đã bị ngã quị bên đời rồi. Tuy nhiên, vì nói về
chuyện uống trà, nói cho văn vẻ hơn là thưởng
thức trà… thì khi nghe người ta giới thiệu trà
nầy ngon, trà kia tốt lắm, trà nọ tuyệt hảo… là
tôi vội chạy đi tìm cho có để thuởng thức. Có
người hỏi là đã từng uống trà nầy hay trà khác
chưa, thì tôi luôn mạnh miệng trả lời liền, cho
ra vẻ mà… Ồ, trà đó ngon lắm, có cái hậu ngọt,
đậm đà…rồi đầu gật gù hồi tưởng, như đang thưởng
thức trà. Nói xong thì thật là mắc cỡ, vì có
uống thì vẫn uống vậy, chứ nào biết trà nào ngon
hay dở, nhưng dù sao thì khi nói ra được như vậy,
nghĩ là làm cho người ta sợ, nể và bỗng nhiên
cảm thấy mình oai ghê gớm… Đó cũng là bí mật và
là sở trường huênh hoang của tôi…
Ngồi một mình bên
tách trà xanh, nhìn chung quanh mình là mùa thu
có màu vàng bao phủ khắp không gian. Thiên nhiên
khoe mình, kiêu hãnh.. biết bao nhiêu cây lá mỉm
cười trong màu áo vàng sặc sỡ. Cơn gió thổi qua,
lá rùng mình rơi xuông, lả lơi trước khi nằm in
trên mặt đất, run mình theo gió… Lá có bao giờ
muốn lìa cây, chỉ có cây không còn cho lá bám
dính vào thân, hất hủi để lá vững vàng trong đời
sống. Có ai trách lá vàng rơi, có ai nâng niu
chiếc lá để chia sẻ nỗi niềm tâm sự. Lá đã bao
lần thay da đổi thịt, mỗi một mùa, mỗi một cơn
gió, mỗi ước mơ, mỗi sóng gió… đã làm cho lá
vàng thêm sậm hơn, sự nhẫn nhục càng thâm sâu,
bước chân trụ thế sẽ nhẹ nhàng đi qua cuộc đời.
Ôi màu vàng, cái màu yên bình, màu vàng kỳ quái
chạy đuổi theo bước chân của gió, gió vui đùa
cùng lá vàng, đuổi theo vui đùa thoả thích cùng
sắc vàng, tiếng cười vang rộn ràng chào đón thu,
hơi thở chở màu vàng, bàn tay năm ngón vịn lá
vàng…
Ta chạy đuổi nhau
lá vàng êm đềm
quá
dưới bước thiên
thần
trời đất cũng làm
thơ
màu áo em mặc
vô tình người cảm
lạnh
gió thổi ngỡ
ngàng
rơi lại một tình
mơ
có gì đâu nhỉ
lời nào, lời vụng
dại
còn lại tâm mình
cây lá cũng reo
vui…
Áo mùa
thu bao giờ cũng đẹp, đẹp não nùng theo màu sắc.
Đã biết bao nhiêu người ca tụng thu, vui đùa
cùng thu, thu đã và đang đi qua bao ngưỡng cửa
cuộc đời người. Thu đùa trên tóc, trên mắt môi,
theo thơ văn vào cuộc đời, đi đến để dâng tặng
cuộc đời những tâm tình cao sang, quyến rũ. Thu
như chén trà nhấp trên đôi, hơi sen còn mặn nồng,
ngây ngất sợ hương thơm bay mất, lòng đã lịm
trong chất trà, ngọt lịm bờ môi. Ngàn cánh hoa,
lá, gió, mưa… chở ánh vàng, như dát lên tất cả
vũ trụ vàng sáng soi, mơ màng, ảo diệu.
Uống trà say ngủ
trên mây
Gió qua, mây vỡ,
mộng rơi còn gì…
Đã bao
lần buớc theo cuộc đời, tuổi trẻ đã từng lúc
đánh mất mình trong những điệu ru ảo tưởng “gió
đưa mây vỡ, mộng rơi con gì..” như một mũi kim
chân chích vào nội tâm, vào tấm lòng, vào lý
tưởng của tuổi trẻ. Lý tưởng cưu mang là những
gì được nhân lên do suy tưởng, do lòng đam mê,
thần tượng hoá và do bản chất nhiệt tình muốn
vươn lên cao, muốn đóng góp gì đó cho con người,
cho xã hội v.v…
Quê hương bị
chiến tranh, phân hoá; lòng người phôi pha, rời
xa nhau dù là cùng con người chung một tiếng nói,
một đất nước. Những hô hào, những cổ súy, những
khích động… làm bừng lên khí thế dấn thân. Tuổi
trẻ là những gì đẹp nhất trong cuộc đời với lòng
say mê lý tưởng. Tôi đã từng ghi khắc trong tâm
mình dòng chữ “hy sinh thực hiện lý tưởng” với
sự quyết tâm, với lòng dâng hiến cuộc đời.
Quê hương tôi đó
ngập tràn trong
khói lửa
ai là người mở
được lối ra đi
cho nước mắt chắp
đôi tay san sẻ
cho tấm lòng là
cam lộ hiến dâng
tôi đã khóc khi
em vừa mất mẹ
tôi đã cười vì
lời nói lặng câm
hỡi con người,
sao lại nở hại nhau
hỡi trái đất, vì
ai người nuôi duỡng
kẻ thù ta, nào
phải trái tim người…
Tuổi trẻ đã từng
rực lửa trong niềm say mê, đi vào đời với tất cả
chí khí nam nhi, với đôi tay mong bóp đá thành
cát, với trái tim mong biến hận thù, chết chóc
thành hoà bình, thương yêu, mong con người được
gần gũi với nhau dù là khác màu da, chánh kiến,
tư tưởng v.v. Học đòi làm người lớn, chúng tôi
ôm mình theo “đi tìm một căn bản tư tưởng”*,
“xây dựng nhân sinh quan”* cùng biết bao nhiêu
học thuyết, triết thuyết đương đại khác để mong
chọn lẽ sống, đường đi cho chính mình với lý
tưởng, ước mơ cao vời vợi .
Nhưng rồi, khi va
chạm thực tế, có những cái mất mát, những đổ vỡ
xuất hiện… Hoang tưởng, thần tượng vô tình sụp
đổ vì nhiều lý do đôi khi cầu kỳ, ẩn dấu hoặc
đơn giản, vì danh vọng, vì an thân, vì lợi dụng,
vì và vì… Chiến tranh, sự va chạm văn hoá, những
sự vong thân do mất đường đi, mất lý tưởng của
tuổi trẻ đã làm cho tuổi trẻ bị hoang tàn, rơi
rụng trong sự thất vọng não nề.
Mất niềm tin vào
thần tượng, mất lý tưởng vừa được nuôi dưỡng, ôm
ấp qua những tư tuởng vay mượn của nguời khác
với áo khoát tuyệt vời, cao siêu… nhưng cũng lại
là bị tha hoá trong nội dung của thần tượng.
mắt tôi thắp sáng
tâm mình
lòng tôi mang cả
bầu trời thương yêu
ngày
mai, ai hỏi về đâu
bây
giờ, tôi chỉ cúi đầu lặng im
người
ơi sao lại vội vàng
riêng
ta, chẳng biết về đâu chốn nào…
Khi những đau khổ chập chùng xuất hiện
như cơn sóng trào dâng, từng sóng nhỏ to cuồn
cuộn lăn đến, lúc bị hụt hẫng trong một ước
muốn, trong nội tâm, với lý tuởng thành hình bị
vỡ vụn… những khổ đau dày xéo tâm tôi. Ôi cái
tuổi trẻ mang hình hài của mình, muốn đem chính
thân mạng mình ra đế thực hiện, để thách thức
với cuộc đời, với lý tưởng… và khi không còn gì
để bám víu, bị vong thân trong chính thân tâm
mình… thì tự trong chiều sâu của nội tâm, giọng
nói từ bi, ngọt ngào xuất hiện: “Con hãy là hòn
đảo cúa chính mình”
Có
phải bao nhiêu lâu nay, chúng ta đã mất thời
gian để chạy theo cảnh ở bên ngoài, và qua đó,
đem bản ngã của chính mình để dán nhãn hiệu cho
đối tượng. Cho nên, khi các pháp không hiện hữu
như chính mình mong muốn, đánh mất cái ngã chính
mình, nên đã vội cuống cuồng kêu lên, thất vọng.
Đó cũng là bi kịch của cuộc đời, của tuổi trẻ.
Hình
bóng đức Phật hiện ra trong phút nầy, làm sụp đổ
mọi quan niệm trong tôi. Đức Phật của tự tâm và
đức Phật của lịch sử đã quyện vào nhau, làm
thành một thực thể tương duyên, thể là thể, tánh
là tánh, thể và tánh hoà nhập làm một.
“Đừng
xả tướng tâm, đừng trụ tâm tướng”. Lý tuởng của
tuổi trẻ vụt đứng dậy, hiên ngang giữa bầu trời
có áng mây trôi qua, có ánh nắng chan hoà, có
vài cơn gió hiu hiu thổi. Nếu tuổi trẻ bắt được
nhịp cầu của giáo Pháp đức Phật, có lẽ, chúng ta
sẽ không đau khổ trong những vọng niệm tha hoá.
Bởi vì, đức Phật là một lý tưởng tuyệt vời mà
tuổi trẻ tìm và bắt gặp, không phải bằng những
hình ảnh phóng ra bên ngoài, nhưng chính ngay tự
tâm mình.
Đức
Phật có ba thân “Pháp thân, Ứng thân, Báo thân”
đi vào đời vì đại nguyện cứu chúng sanh. Con
người ai nấy cũng đều có ba thân như đức Phật,
nên cũng cần thể hiện ba thân đó đi vào đời.
Càng thể nhập vào Pháp thân, sẽ tạo cho Ứng thân
chuyển hoá, có nhiều sắc tố vi diệu do sự tu
tập, thanh tịnh hoá tâm nên mang nguyện vào đời
qua những Hoá thân khắp mọi nơi.
"Ngã
thị Phật dĩ thành, chúng sanh thị Phật đương
thành". Chúng ta chưa bao giờ thấy một Giáo chủ
của bất kỳ tôn giáo nào trên thế gian nầy, có
cùng tư tưởng như vậy. Nếu chúng ta không chuyển
tâm, quán chiếu, soi lại bóng mình, thì tất cả
mọi hành động, mọi dấn thân… đều mang dáng dấp
của tự ngã, mang khát vọng, chiếm hữu, dư thừa
ngã của mình ban cho đời nên sẽ gây đau khổ và
thất vọng, đánh mất lý tưởng chân chất của mình.
Đơn
giản như vậy mà bao nhiêu năm nay, chúng ta đã
đi hoang, lấy của người làm của ta, lấy nhân
sinh quan của ai đó làm hành trang cho chính
mình, bỏ quên cái tâm trong sáng vẫn còn hiển
hiện trong chiều sâu của tâm, như ánh trăng sáng
sáng còn đó.
Khi
quán chiếu thâm sâu, chúng ta chợt nhận thức
được Tánh giác, được tánh Bát Nhã trong các
Pháp, và thấy các Pháp đều do duyên sanh duyên
diệt, thấy năm uẩn đều không. Một chân trời bừng
sáng làm rõ ràng, mở toang bao cánh cửa trở
ngại, chiếu soi các Pháp để thấy được được mặt
mũi vuông tròn (quan niệm của Mật giáo), được sự
rộng mở bao la của tự tánh, thấy được tam muội
hiện tiền.
Càng
đi sâu vào Bát nhã, chúng ta càng cám ơn tấm
lòng từ bi, cao cả của đức Phật, vì không có sự
khai sáng giáo Pháp chân thật của Ngài, chúng ta
vẫn còn đi hoang như người cùng tử không biết
đường về, sẽ lăn chuyển, nổi trôi trong vô luợng
sóng gió, hoạt hình của đời sống..
Tóc
hương thơm Bát nhã
lãng
đãng giữa trời mây
ta
mang đèn soi sáng
từng
quen nhau thuở nào…
Nếu chúng ta luôn hành thâm Bát nhã,
trụ trong Bát nhã, sống trong Bát nhã… có nghĩa
là không có gì có thể hoại diệt được Bát nhã.
Mang Bát nhã vào đời, dù bất cứ ở đâu, nơi chốn
nào, điạ dư, quốc độ nào… Bát nhã vẫn theo người
hành giả thể nhập và lan rộng như ánh mặt trời
soi sáng khắp muôn phương. Nơi đó, tâm vô úy
thành hình, đối diện cuộc đời, nhìn cuộc đời như
hoa mộng, như huyễn cảnh, như sóng điên đảo của
vọng tưởng… nhưng vẫn đi vào cuộc đời để song
hành, để chuyển hoá cuộc đời đến nơi an lành,
hạnh phúc với cái tâm bồ đề không suy thoái.
Nếu
Bát nhã không nằm trong tâm của con người, của
mỗi người, của những người sáu thời an trú trong
chánh niệm… thì đạo Phật đã bị hủy diệt hoàn
toàn tại Ấn Độ trước đoàn quân cuồng sát, vô
minh của những người Hồi giáo lúc bấy giờ rồi.
Nhưng vì Bát nhã không ở nơi chốn đó, nơi đền
đài, chùa miếu đã bị tàn phá v.v. vì đó chỉ là
các pháp thành hình và sẽ hủy diệt, vô thường;
mà Bát nhã nằm trong tâm của mỗi người, soi sáng
đường đi trên hành trình trở về nhân cách, nhân
bản thực sự, nên đã lan tràn khắp mọi nơi.
Con
đường của ba Pháp ấn: Khổ - Không Vô Thường - Vô
Ngã đã nằm trong Niết bàn (Nirvana), nơi an
tịnh, nơi nhị nguyên vắng mặt, nơi các Pháp hoà
điệu, thân tình… đi vào đời bằng hành trang, tư
lương trong thể nhập… đạo Phật đã biểu hiện
tuyệt vời qua “Phật Pháp tùy duyên bất biến và
bất bất nhưng tùy duyên” và là “Phật Pháp là bất
định pháp” tùy khế cơ khế lý của con người mà
chỉ dẫn thực hành và chính con người đó là người
chuyển hoá, hoàn thành lý tưởng Thánh thiện của
chính mình.
Đừng
bao giờ đóng khung trong một Tông phái nào mà
cho duy nhất, vì tất cả pháp môn chỉ là “phương
tiện thiện xảo” đưa người nẻo giác. Vườn hoa
giáo Pháp của đạo Phật có đầy đủ mùi hương, vạn
loại kỳ hoa cung ứng cho tâm bệnh của từng mỗi
chúng sanh cần đến.
Gió
bỗng thổi qua đây nhiều quá, có làm cho lòng se
thắt lại. Hãy cùng nhau thưởng thức chén trà nữa
đi em. Sao lại suy tư để dẫn dắt mình lang thang
qua nhiều nẻo đời, rồi lại đem lòng lo lắng.
Tình yêu của mình, tình yêu của con người đem
chúng ta lại với nhau, phải không? Con người có
gì là chia cách nhau, phải chăng cũng chỉ vì
ngã, vì thù hận, vì đa nghi, muốn thống trị, vị
kỷ… chúng ta làm cho con người xa nhau.
Thu
đã về rồi đó em. Uống trà bàn chuyện lá thu, sao
chúng ta không hiểu rằng thu cũng đau khi lá lìa
cành, bỏ lại thân mẹ. Thu có làm, có tạo cho đời
nhiều hình ảnh đẹp, nhưng cũng mang trong mình
muôn vạn vết thương đau. Thử lấy tay nhéo lấy da
thịt mình, em có biết đau không? Từng lá thu
rơi, dù cho em có đem biết bao nhiêu mộng tưởng
thành hình để lắng nghe thu về, lắng nghe thu
ca, thu thở, sao em không biết lắng nghe tiếng
thu than thở dài theo gió, theo lá rơi.
Hãy
nhìn kìa. Hình tượng Bồ tát Quán Âm đang nhìn
mình sau đám mây xanh mờ trên bầu trời, chỉ có
người nhìn lại mình, nhìn thấy lòng người, thấy
tình người… sẽ thấy hình tượng của Ngài. Hãy
thấy Ngài trong tâm mình, em nhé! Ngàn tay, ngàn
mắt, vẫn là muôn vạn tấm lòng, chia sẻ đến và vì
con người…
Hãy
uống cạn chén trà, để hương vị Bát nhã thấm theo
từng da thịt, đi vào ngả ngách của tâm, để chúng
ta trở thành con người chân thật, không mộng,
không cầu kỳ, sống đơn giản, chân chất giữa đời.
Phải chăng chỉ có tấm lòng “vô ngã”, con người
sẽ thấy được nhau trong tình huynh đệ, tình
người..
Ta
ngẩng mặt,
mở
lòng thành chiêm nguỡng
ôi
mùa thu,
em
đẹp quá đi thôi
từng dáng buớc,
đôi
chân non mềm mại
chở
thu về,
vũ
trụ để hồn, say
đôi
mắt đó,
dẫn
mùa thu huyền thoại
chiếc lá vàng
khoan nhặt thả lời thơ
xin
gom lại,
một
tâm tình tha thiết
dâng mùa thu,
lời
hoa trái tình người…
Thưa bạn, miên man về chuyện thưởng
thức trà, nhưng tự nhiên dòng sóng tuổi trẻ năm
nào tràn lan, trở về… như từng cơn sóng nhỏ.
Người thưởng thức trà, chèo chiếc thuyền con ra
khơi, nương theo con sóng… nhìn thấy con sóng
tượng hình thật đẹp như vô lượng sóng của cuộc
đời. Tội gì không chèo thuyền ra khơi. Thật là
uổng phí đời người, nếu chúng ta không thưởng
thức trà trước bao sóng gió, để nghe bước chân
thu về, thấy bóng dáng của thu… thu đau, chúng
ta có đau không? Con người bị đau khổ, chúng ta
có sẵn sàng chia sẻ nhau không?...
Một thoáng mây bay, một hương trà
thoảng, một tấm lòng vừa khơi dậy qua con người
thô thiển, cục mịch, kém ăn kém nói, hay làm
nhiều người ghét… giống như tôi, nhưng với lời
chân thành nầy, dù bạn có đồng ý với những tư
tưởng hạn hẹp như trên hay không, cũng xin nhận
nơi đây một tấm lòng chia sẻ cùng nhau… vì chúng
ta đều là con người, có đau khổ và có hạnh phúc…
Xin
dâng hạnh phúc đó đến mọi người qua mùa thu về!
Mong lắm thay….
Một ngày mùa Thu.
viết xong ngày
10.11.2009
________________
- Đi tìm một
căn bản tư tưởng- Nghiêm Xuân Hồng
- Xây dựng Nhân
sinh quan- Nghiêm Xuân Hồng


|