CHÙA XUÂN
Diệu Kim

Mỗi lần Tết đến,
tôi lại nhớ quê với bà ngoại già và ngôi chùa
làng ẩn sâu sau những vòm cây xanh mát. Từ nhỏ,
tôi đã chạy lon ton theo bà, sau này lớn lên thì
đi chùa một mình hoặc đi với bạn bè, em gái,
lòng lâng lâng một cảm xúc yên bình…
Quê tôi cũng như
nhiều làng quê khác ở nông thôn, ít có nơi vui
chơi, hoạt động văn hóa nên ngôi chùa trở thành
trung tâm sinh hoạt của mọi người, nhất là phụ
nữ. Mà dù cho có gánh hát, có đoàn cải lương về
diễn, người ta vẫn thích đi chùa. Ngôi chùa nằm
trong tâm thức của mọi người, “một cõi đi về”
cho từng khoảnh khắc cuộc đời.
Ngày xuân, cái
khoảnh khắc xôn xao nhất của trời đất, mà lạ,
lại kéo bước chân người ta tìm đến nơi thanh
tịnh, yên bình. Có lẽ không khí của chốn Thiền
môn giúp tâm hồn con người lắng xuống sau một
năm đua chen, bươn chải với đời.
Qua mấy con đường
đất quanh quanh và một một cây nhỏ bắc nganh con
mương nước trong leo lẻo, ngôi chùa hiện ra
khiêm tốn. Cổng vào có một ao sen kề bên và hai
hàng bông trang thâm thấp trổ đầy bông đỏ thắm.
Những viên gạch tàu mốc thếch rêu, nhẹ kêu giòn
dưới chân. Tôi thường đi thẳng ra sau nhà Tổ để
xá sư ông Trụ Trì hoặc sà vào nhà trù nơi mấy bà
mấy cô đang gói bánh. Bởi mới rẽ vào cổng đã
nghe mùi nếp, mùi đậu thơm lừng hòa lẫn trong
mùi khói hương nghi ngút. Trên bộ ván gỗ bóng
loáng có đến gần 50 năm tuổi, các bà các cô đang
quây quần, tay thoăn thoắt buộc những đòn bánh
tét to nặng hoặc xếp những cái bánh ít hình tam
giác xinh xinh, miệng thì kể những câu chuyện
đạo, hoặc chuyện xóm chuyện làng. Vui vẻ và đầm
ấm lạ kỳ. Có những người ngày thường xích mích
với nhau, vậy mà khi đến chùa ngồi bên nhau lau
từng tấm lá, cột từng đòn bánh, thổi từng ngọn
lửa, họ chợt thấy gần gũi, rồi dễ dàng xí xóa,
làm hòa.
Ai không rảnh để
xuống phụ bếp, thì tranh thủ lên chánh điện lễ
Phật. Ngày mùng một người ta đi lễ đông nhất. Đó
là ngày vía Đức Phật Di Lặc nên mọi người thường
tìm đến bức tượng một ông có cái bụng tròn to
như cái trống, phạch áo ra cho 6 đứa nhỏ xúm
quanh nghịch ngợm, mà miệng vẫn cười hết cỡ. Ai
trông thấy bức tượng cũng phải vui vẻ, và mở
lòng hỷ xả như Ngài. Đầu năm, nở được nụ cười đã
là một liều “thuốc bổ” giúp người ta thêm sức mà
đi tiếp cuộc hành trình. Chùa nào không có tượng
Di Lặc thì mọi người chiêm bái Đức Phật Thích
Ca, vừa cầu nguyện cho đất nước, gia đình, vừa
nhủ lòng sống tử tế, đàng hoàng như lời dạy của
Ngài. Đơn giản, thấm nhuần, ngôi chùa hiện diện
trong nền văn hóa dân tộc như thế đó.
Hồi nhỏ tôi
thường bỏ bà ngoại để chạy theo mấy con quy màu
vàng bò quanh sân chùa. Nó hiền lành thưởng thức
món quà xuân của tôi, là mấy trái chuối chín,
rồi rụt cổ vào chiếc mai trốn lũ trẻ con xúm lại
chọc ghẹo. Lớn lên, tôi vẫn đi tìm nó, thấy
chiếc mai đã thêm những vòng rêu mốc cũ kỹ, và
chiếc cổ thêm những đốm vẩy sần sùi. Con quy vẫn
thích ăn những trái chuối thơm mềm mà tuổi thơ
của tôi đã trao cho nó…
Mỗi năm một lần,
tôi lại về thăm ngôi chùa quê nhỏ bé nằm nép
mình sau vòm cây. Lại nghe hương nếp, hương sen
hòa lẫn, lại thấy các bà các cô chắp tay lễ Phật,
rồi thoăn thoắt gói bánh mời khách thập phương.
Không biết nơi đâu là đạo, là đời…
DIỆU KIM


|