Hương Tết Của Mẹ...
Thảo Nguyên
Mẹ tôi xuân này
đã qua tuổi 65. Bà sang xứ lạnh đã gần 10 năm.
Bà chẳng bao giờ phàn nàn gì, mặc dù tôi biết
tuổi bà thật khó để hòa nhập với cuộc sống xa lạ
nơi này, khi mà hàng ngày con cháu đi hết cả, bà
lấy việc chăm sóc nhà cửa, bếp núc làm vui.
Bà lúc nào cũng
xuýt xoa vì có mảnh vườn nhỏ trước nhà, bà trồng
mấy loại rau ôn đới và hoa để ngày ngày vun bón…
Đôi lần bà bảo:
“Giá mà trồng được khóm mùi già nhỉ!”, nhưng tôi
cũng không mấy để ý, trong bụng thầm cười nghĩ
rằng, nếu mà trồng được có lẽ mẹ tôi muốn trồng
cả lúa chứ riêng gì…
Nhưng Tết này tôi
mới hiểu. Thấy tôi kể có người bạn ở Việt Nam
sắp sang, mẹ rụt rè hỏi: “Này con, con nhờ cô ấy
mang cho mẹ một bó mùi già được không? Sắp Tết
rồi!”.
“Mẹ cần mùi làm
gì?”, tôi hỏi. Bà bảo để tắm. Tôi chợt nhớ ra
thói quen của mẹ những năm còn ở Việt Nam, cảm
giác nôn nao nhớ quê hương ùa đến trong tôi.
Bỗng chốc, tôi
như thấy mình sống giữa không gian đêm tĩnh mịch
những ngày cuối năm trong ngôi nhà ở quê, tôi lơ
mơ ngủ trong hương mùi ngào ngạt nồng nàn tỏa ra
từ nhà tắm, nơi mẹ tôi đang tự thưởng cho mình
chút niềm vui đơn sơ sau một ngày bận rộn lo Tết…
Tôi chợt thấy
thương mẹ thắt lòng. Từ khi bà sang đây, dịp Tết
âm lịch nhà tôi làm cũng vừa phải, chủ yếu là tụ
tập một vài gia đình bạn bè người Việt sống gần
đó cùng nấu nướng một số món ăn Việt Nam, thắp
hương bái vọng ông bà tổ tiên nơi quê cha đất Tổ,
rồi lại tất bật đi làm vì Tết âm lịch bên này
đâu có được nghỉ. Mẹ cũng lấy việc cận kề con
cháu làm vui, không phàn nàn gì về chuyện Tết
nhất, nhưng giờ tôi mới biết mình vô tâm…
Mẹ tôi là dâu
trưởng, một người phụ nữ của gia đình hoàn toàn
kể từ khi lấy chồng đến lúc chồng mất. Mẹ một
mình chăm lo hương hỏa tổ tiên nhà chồng. Tuổi
cao sức yếu, họ hàng động viên bà mới chịu sang
đây cùng con cháu. Với mẹ, Tết đồng nghĩa với
trách nhiệm dâu con, là những lượt thăm viếng họ
hàng đến mệt nhoài xen kẽ với những bước chân
tất bật từ sáng tới tối trên nhà xuống bếp.
Tết xưa, từ 23
tháng chạp, ngày tiễn ông Công, ông Táo về trời
đến hết mùng 3, nhà tôi lúc nào cũng như đang
hội. Người đi xa lục tục trở về, căn bếp nhà con
trưởng cứ mỗi ngày một đầy thêm những gà, lợn,
măng, miến… Trẻ con vui, người lớn vui, mẹ dường
như cũng vui nhưng mà mệt nhoài. Tôi nghĩ mẹ tôi
mệt không chỉ vì công việc bận bịu, mà còn vì
lúc nào cũng tâm niệm phải có trách nhiệm lo cho
đại gia đình một cái Tết thật no ấm, vui vẻ, để
anh em họ hàng không ai chê trách điều gì…
Dù bận rộn thế,
mẹ âm thầm giữ cho mình một thói quen, đó là
ngay từ khi bắt đầu phải lo Tết, mẹ đi chợ đã
chăm chăm chọn mua những bó mùi già, cành lá
xanh đậm gần như ngả đen, khắp thân lúc lỉu
những trái mùi tí xíu, chỉ sứt ra một chút là
hương thơm bay ngào ngạt…
Rồi sau cả ngày
bận rộn với bếp núc, nhà cửa, tiếp đãi, mẹ tôi
đun một nồi nước lá mùi thật to rồi bê vào nhà
tắm, pha một chậu lớn nước rồi tắm gội. Hương
mùi thơm ngào ngạt thấm vào người, từ từ tẩy hết
những mỏi mệt, những vướng bận và lo toan…
Lúc đó, gần nửa
đêm, anh em tôi đã ôm nhau ngủ sau một ngày chơi
đùa huyên náo… Vậy mà tôi vẫn mơ màng ngửi thấy
mùi nước lá mùi và nghe thấy từng gáo nước dội
nhè nhẹ. Tôi vẫn nhớ lúc mẹ bước vào giường ngủ,
hương mùi xộc lên nồng nàn…
Rồi
đêm giao thừa, mẹ đun một nồi mùi thật to, tắm
cho tất cả anh em chúng tôi. Phòng tắm nhỏ đặc
quánh hơi nước, hương mùi đậm đà xộc vào mũi,
xông lên đầu, xuống phổi và lan tỏa khắp các
giác quan… Đúng là “tẩy trần” đón năm mới.
Ra Tết, mẹ vẫn
mua mùi về tắm. Trong cảm nhận của tôi, cứ khi
nào còn hương mùi là còn Tết… Ngoài Rằm, hương
mùi nhạt dần, chúng tôi cũng bớt nắc nỏm về Tết
dần đi…
Mẹ tôi nhớ quê,
nhớ anh em, chòm xóm, nhớ vị Tết của riêng mình
lắm, nhưng thương chúng tôi, mẹ không mấy khi
nhắc nhở, vì vào dịp cuối năm, ai tha hương sẽ
hiểu, dù trong lòng chỉ nôn nao hai chữ “quê
nhà” nhưng đều cố gắng chỉ nói chuyện vui, nhắc
quê nhiều quá lại thấy buồn, thấy tủi, nhiều khi
không cầm được nước mắt…
Tôi gọi điện cho
người bạn sắp sang, tha thiết nhờ đem sang một
bó mùi khô và ít hạt mùi già làm cây giống để mẹ
thử trồng trong mảnh vườn nhỏ sau nhà (không
biết ở sân bay người ta có cho qua không?!). Nếu
mang sang được, tôi cũng không chắc loài thảo
mộc quê mùa ấy có chịu nổi giá rét băng tuyết
nơi đất người không, nhưng tôi nghĩ sẽ giúp mẹ
vơi phần nào nỗi nhớ…
Thảo Nguyên
(Warsaw - Ba Lan)

|