Hòa Thượng Thích Trí Chơn
Con đường Hoằng Pháp và Văn Hóa
Thích Nguyên Siêu
Giờ thì Hòa
Thượng đã ra đi, ra đi chung quanh quý Thầy, Cô
trong môn đồ pháp quyến đang nhất tâm niệm Phật
để cung tiễn Hòa Thượng về với Phật.
Đôi ngày nằm ở
bệnh viện, nhiều người đến hỏi thăm và hầu
chuyện với Hòa Thượng, nhất là Ni Sư Giới Châu
túc trực bên giường bệnh đã nghe Hòa Thượng nói
nhiều lần, khi bác sĩ bệnh viện muốn thử nghiệm
một số cơ phận để tìm hiểu bệnh lý của Ngài, Hòa
Thượng dạy: “Theo sự hiểu biết của tui, thì
sự văn minh tiến bộ y học là điều rất cần thiết
để cứu người, nhưng hiện tại mình đã là ông Thầy
tu, mình có niềm tin trong sáng nơi Phật pháp;
mình có chư Bồ Tát, chư Phật gia hộ; mình có
Phật Dược Sư phát nguyện cứu độ chúng sinh. Mình
nhất tâm niệm danh hiệu đức Phật Dược Sư, nếu
nghiệp lực mình chưa phải chết thì nương nhờ
Phật lực mà được khỏe mạnh lại, chi bằng đến lúc
phải xả bỏ báo thân thì ngày đêm mình thường
niệm danh hiệu đức Phật A Di Ðà, thì mình về với
Phật trong tâm nhẹ nhàng, thanh thản. Ðây là
điều tui suy nghĩ cả một đời tu hành. Quý Thầy,
Cô đưa tui về Bát Nhã để tĩnh dưỡng đôi ngày rồi
về với Phật, đó là con đường cuối cùng của ông
Thầy tu. Quý Thầy, Cô hoan hỷ, Mô Phật.”
Nghe lời dạy của
Hòa Thượng, ai cũng nhìn nhau cảm phục, cảm phục
niềm tin kiên cố vào tánh đức Từ Bi, vào hạnh
nguyện cứu khổ chúng sinh của ba đời chư Phật,
và hôm nay Hòa Thượng đã ra đi trong sự cứu độ
của chư Phật. Thượng Tọa Trí Thành, pháp đệ của
Hòa Thượng, kể lại: “Quý Thầy, Cô hầu bên
giường bệnh trước khi Hòa Thượng viên tịch
khoảng nửa giờ, Hòa Thượng hãy còn hỏi thăm từng
người một, hỏi thăm Chùa Linh Mụ trong cũng như
ngoài nước. Căn dặn quý Thầy, Cô hãy gìn giữ
những ngôi Tam Bảo mà Hòa Thượng đã xây dựng
nhiều thập niên qua, ở nhiều tiểu bang, quý Thầy
phải biết thương nhau, đùm bọc nhau mà sống nơi
xứ người. Chỉ có mình biết thương nhau, đoàn kết
với nhau thì cuộc sống mới có ý nghĩa, mới làm
lợi lạc cho ngôi Tam Bảo, lý tưởng của người
xuất gia. Không khí thân tình, dù người bệnh hay
người khỏe, đều diễn ra tự nhiên, thanh thản,
không ai nghĩ rằng sau đôi mươi phút truyện trò
Hòa Thượng ra đi nhanh và tự tại như vậy.”
Sắc mặt Hòa
Thượng đôi chút thay đổi, mắt hơi nhắm, yên lặng,
nhẹ nhàng, Hòa Thượng an nhiên thị tịch giữa
những lời niệm Phật tiếp dẫn. Thượng Tọa Trí
Thành đưa tay vuốt nhẹ đôi mắt và nâng cằm của
Hòa Thượng lên. Tất cả sự ra đi của Hòa Thượng
chỉ có thế. Một đời Tăng sĩ 46 hạ lạp, đã được
hiến dâng tất cả bằng tâm huyết nhiệt thành cho
đời, cho đạo.
Con Ðường Hoằng
Pháp
Hòa Thượng là đệ
tử của đức đệ tam Tăng Thống GHPGVNTN, đại lão
Hòa Thượng Thích Ðôn Hậu, chùa Linh Mụ - Huế.
Suốt cả một đời hành điệu, cũng như khi lớn lên
dưới mái chùa cổ kính nổi tiếng trên dòng Hương
Giang ấy, Hòa Thượng đã luôn đặt trọng tâm vào
công việc hoằng pháp và văn hóa. Con đường hoằng
pháp của Hòa Thượng dù ở trong nước hay xuất
ngoại du học Ấn Ðộ, tốt nghiệp học vị Tiến sĩ,
du nhập vào đất nước Hoa Kỳ, Hòa Thượng luôn là
người biểu tỏ tấm lòng cầu mong Phật pháp được
lan truyền đến mọi tầng lớp xã hội, đến các quốc
gia, dân tộc khắp nơi trên thế giới. Vì tâm
nguyện này mà Hòa Thượng đã không từ nan, quản
ngại mọi khó khăn, cách trờ xa xôi, Hòa Thượng
đã dấn thân đi vào sinh hoạt các tổ chức Phật
giáo của các quốc gia Á Châu như: Nhật Bản, Ðại
Hàn, Ðài Loan, Hồng Kông, Tân Gia Ba, Tích Lan,
Mã Lai, Mông Cổ… để nghiên cứu tinh hoa của Phật
giáo bạn chắt lọc ứng dụng cho Phật giáo Việt
Nam, ngõ hầu đem Phật pháp vào lòng người.
Từ những nghiên
cứu cho công cuộc hoằng pháp ở các quốc gia Ðông
phương, Hòa Thượng cũng đã nỗ lực không ngừng để
tâm nghiên cứu, tham khảo con đường hoằng pháp
của các tổ chức Phật giáo và văn hóa của các
quốc gia Âu Tây như: Anh, Pháp, Ðức, Ý, Bỉ, Hòa
Lan, Ðan Mạch, Thụy Sĩ, Na Uy, Phần Lan, Thụy
Ðiển, Hy Lạp, Tây Ban Nha… trước sau như một,
Hòa Thượng đã thật sự hiến thân phụng sự đạo
pháp. Qua bao thập niên, với tấm thân nhỏ nhắn,
ốm gầy, trên vai một tay nải, trong tay một túi
xách vật dụng tùy thân, một cuốn sổ nhỏ ghi lịch
trình sinh hoạt thuyết giảng các Tự Viện, mà Hòa
Thượng đã thành lập cho các Phật tử địa phương,
Ngài đã rày đây mai đó đi khắp các tiểu bang Hoa
Kỳ.
Bằng tấm lòng
phụng hành di ngôn của Phật: “Này các Tỳ kheo,
các con hãy đi và đi một mình. Ði vì sự bình an,
hạnh phúc cho con người và chư Thiên. Đi để đem
giáo pháp giải thoát cho muôn nơi và chúng sinh
trong cuộc đời này. Các con hãy lên đường vì
hạnh phúc và lợi ích chung.” Hòa Thượng đã
đi đến từng địa phương hẻo lánh ở các tiểu bang
xa xôi, nơi có cư dân người Việt tha hương tỵ
nạn để xây dựng cho họ đời sống tâm linh nơi hải
ngoại. Trong công cuộc hoằng pháp này, Hòa
Thượng đã đích thân lãnh đạo tinh thần, chứng
minh Ðạo Sư, hay cố vấn các Tự Viện, Hội Phật
giáo, cộng đồng Phật giáo … khoảng 36 đơn vị của
các tiểu bang Hoa Kỳ.
Cuộc hoằng pháp
đi sâu vào hạ tầng cơ sở của Hòa Thượng đã tạo
dựng nền móng vững chắc cho Giáo Hội, bồi đắp và
giữ vững niềm tin Phật pháp của cộng đồng Phật
tử nơi đó. Hòa Thượng đã được tôn xưng là vị Tổ
khai sơn các Tự Viện, Hội Phật giáo, cộng đồng
Phật giáo của các địa phương ấy. Ngài được phong
tặng biệt danh “Hòa Thượng xe Bus” để nêu cao
công hạnh hy sinh, kham nhẫn, hoằng dương Phật
pháp bằng những phương tiện di chuyển khiêm tốn
trên những chuyến xe lửa tốc hành, trên những
chuyến bus xuyên bang suốt đêm với những gói
chip, những phần ăn thanh cảnh nơi các trạm xe
mà hoàn thành Phật sự hóa độ sâu dày.
Con Ðường Văn Hóa
Nếu nói rằng con
đường Hoằng Pháp là tâm huyết của Hòa Thượng thì
con đường Văn Hóa là tim óc một đời của Hòa
Thượng để có được những dịch phẩm nổi tiếng để
đóng góp cho ngôi nhà văn hóa Phật giáo Việt Nam
hải ngoại. Hòa Thượng có khoảng 22 dịch phẩm với
chủ đề: Tổng Quan Phật giáo, Truyện Tích, Nhân
Vật Phật giáo, Phật Giáo và Thời Ðại, Phật Giáo
và Xã Hội, Phật Giáo Thế Giới … Ngoài ra Hòa
Thượng còn có những tài liệu khác nằm trong bản
thảo chưa kịp xuất bản. Thật là một đóng góp lớn
lao cho nền văn hóa Phật giáo Việt Nam nơi hải
ngoại. Một số các tác phẩm của Ðức Ðạt Lai Lạt
Ma Tây Tạng cũng đã được Hòa Thượng phiên dịch
và phổ biến trên các tạp chí. Có dịp ghé thăm
Hòa Thượng tại Phật Học Viện Quốc Tế sẽ thấy cả
một phòng đầy sách vở, từ trên kệ sách cho đến
bàn ghế hay trên mặt đất, đó đây sách và sách.
Hòa Thượng đã sống với kinh sách cho đến ngày từ
giã ra đi.
Hòa Thượng sống
đời tự lập và tự dưỡng cho đến khi tuổi già sức
yếu, răng không còn Hòa Thượng tự nấu cháo gạo
lức xay nhuyễn để uống. Hòa Thượng quan niệm đó
là văn hóa tự thân của Ngài, cố gắng tự lo mọi
việc cá nhân để tránh làm phiền mọi người trong
cuộc sống riêng tư. Hòa Thượng đi hoằng pháp,
làm văn hóa một mình một bóng như những cánh vạc
khuya giữa đêm trường cô tịch, khi đi cũng như
lúc về chẳng ai hay biết, chỉ có con tàu và sân
ga làm bạn đồng hành.
Từ nền văn hóa tự
thân phát huy nền văn hóa quần chúng, Hòa Thượng
đã để lại một kho tàng văn hóa dịch thuật cả đạo
lẫn đời, biết bao nhiêu bút mực, dầu đèn sớm hôm
khuya tối. Lời viết có hạn, công đức Hòa Thượng
thì vô cùng. Vô cùng như hành trạng một bậc Cao
Tăng hiện thân vào đời để hóa độ, khi công viên
quả mãn thì nhẹ nhàng cất bước ra đi, không bận
tâm lưu luyến.
Hai con đường
hoằng pháp và văn hóa đã nuôi lớn Hòa Thượng
trong chí nguyện độ sinh và ngày về với Phật.
Hôm nay, những gì đáng độ, Hòa Thượng đã độ,
ngày về với Phật thì Hòa Thượng cũng đã về, chỉ
còn lại hàng hậu học với niềm thương nhớ đầy vơi.
San Diego, 16
tháng 03 năm 2011
THÍCH NGUYÊN SIÊU
Cố Hoà Thượng
THÍCH TRÍ CHƠN
-
Nguyên Thành viên Hội Đồng Giáo Phẩm Trung Ương
GHPGVNTN
-
Thành viên Hội Đồng Giáo Phẩm GHPGVNTN Hoa Kỳ
- Chủ
Tịch Hội Đồng Điều Hành GHPGVNTN Hoa Kỳ
-
Khai Sơn Chùa Linh Mụ - Stone Mountain, Georgia
– Hoa Kỳ
Trở về Trang Tưởng niệm Cố Hoà Thượng Thích
Trí Chơn
|