Có hay không, ông già Noel?

Bài báo được in lại nhiều nhất trong lịch sử Báo chí Hoa Kỳ

người dịch: khuyết danh

“Thưa ngài chủ bút!

Em là một bé gái tám tuổi.

Vài người bạn của em cho rằng không có ông già Noel.

Ba nói với em rằng: “nếu con đọc thấy điều đó trên tờ The Sun thì nó đúng là như vậy”.

Vậy làm ơn cho em biết sự thật: có ông già Noel không?”.

Virginia O’Hanlon.”

         Lá thư được gửi đi ngay trước Noel 1897. Trả lời thư cho bé Virginia là một bài báo viết vội ngay vào lúc tờ báo chuẩn bị lên khuôn cho số giáng sinh. Dưới tựa đề: “Có chứ, Virginia. Có ông già Noel” (Yes, Virginia, there is a Santa Claus). Bài báo viết:

“Virginia, những bạn bè nhỏ của em đã nói sai. Các bạn ấy đã bị ảnh hưởng bởi chủ nghĩa hoài nghi của một năm hoài nghi. Các bạn không tin trừ khi đã thấy. Các bạn nghĩ rằng không gì có thể bởi đầu óc nhỏ bé của các bạn không thấu lĩnh được. Tất cả mọi đầu óc, Virginia, dù là người lớn hay trẻ em, đều nhỏ bé. Trong vũ trụ rộng lớn này, trí óc con người chỉ là một côn trùng, một con kiến so với thế giới vô cùng bên ngoài nó, nhỏ bé như khả năng trí tuệ của con người trong nắm bắt toàn bộ sự thật và kiến thức.

Có chứ, Virginia, có ông già Noel. Ông hiện diện cũng chắc chắn như tình yêu, sự rộng lượng và lòng thành tâm đang tồn tại, và em biết rằng chúng đầy rẫy, sẽ mang cho đời sống của em cái đẹp và niềm vui cao quý nhất. Chao ôi, thế giới này sẽ ảm đạm biết bao nếu không có ông già Noel. Và thế giới cũng buồn như thế nếu không có những bé Virginia. Lúc đó sẽ không có niềm tin trẻ thơ, thơ ca và sự lãng mạn làm cho sự tồn tại này có thể chịu đựng được.

…Không ai thấy ông già Noel ra sao. Nhưng không có bằng chứng nào cho thấy không có ông già Noel cả. Những điều thật nhất trên thế giới này chính là những điều mà cả người lớn vả trẻ em đều không thể thấy. Có bao giờ em thấy những bà Tiên nhảy múa trên thảm cỏ xanh chưa? Dĩ nhiên, chưa, nhưng đó không phải là bằng chứng rằng họ không có mặt nơi đó. Không ai có thể nhận thức hoặc tưởng tượng ra được tất cả những điều kỳ diệu không thể thấy được trong thế giới này.

…Em phá tung cái lúc lắc trẻ thơ để tìm ra cái gì làm nên tiếng động bên trong nó, nhưng có một tấm mạng che thế giới chúng ta không thấy được mà không một người mạnh nhất hoặc thậm chí một sức mạnh liên kết của một nhóm những người mạnh nhất từng sống có thể xé tan nó được. Chỉ có lòng tin, trí tưởng tượng, thơ ca, tình yêu, sự lãng mạn có thể đặt qua một bên bức màn đó để chiêm ngưỡng và vẽ nên cái đẹp và sự huy hoàng bên ngoài nó. Liệu nó có thật hay không? Ôi, Virginia, trong cả thế giới này không có gì khác thật sự và vĩnh cửu. Không có ông già Noel. Nhưng, nhờ trời, ông sống, và sống mãi. Hàng nghìn năm tới nữa, không, Virginia, hàng chục lần của hàng nghìn năm sau nữa, ông vẫn sẽ tiếp tục là niềm vui của những trái tim trẻ thơ”. 

Tác giả của lá thư tòa soạn trả lời bé Virginia chỉ được công bố tên thật sau khi Ông mất. Đó là cây bút bình luận của tờ The Sun: Francis Pharcellus Church, lúc ấy 57 tuổi. Theo Bảo tàng Báo chí ở Arlington (bang Virginia): Bài viết này được in lại nhiều nhất trong lịch sử Báo chí Hoa Kỳ. Francis Pharcellus Church qua đời năm 1906, còn Virginia O’Hanlon Douglas cũng đã mất năm 1971 ở tuổi 81, sau một cuộc đời cống hiến cho trẻ tật nguyền. Hành trang cho sự nghiệp giáo dục của bà Virginia là lá thư phúc đáp của Church mà Bà cho biết đã mang theo mình suốt cả cuộc đời.

Hơn 100 năm đã trôi qua kể từ lá thư hoài nghi của cô bé Virginia, nhưng lý lẽ của Church vẫn tiếp tục sống. Bởi nó không chỉ là bài báo trả lời về việc có hay không ông già Noel. Trên tất cả, nó là thông điệp của lòng tin vào những giá trị nhân loại cao quý.

Chân dung Virginia O’Hanlon và ký giả Francis Pharcellus Church

bản chụp lại bức thư viết tay của "bé" Virginia O’Hanlon

* Thời sinh viên, chúng tôi sưu tập bài dịch trên và truyền nhau chép tay vào “Sổ Tay Báo Chí Sinh Viên” (gần 10 năm về trước). Vì vậy không rõ tên dịch giả. Nếu ai biết tên dịch giả của bài viết trên, xin quý vị vui lòng thông báo cho chúng tôi theo email: lebichson@gmail.com (để điều chỉnh tên dịch giả). Chân thành tri ân!

=====

* Theo bạn đọc Nguyen Anh (nguyenanhpiano@yahoo.....) tác giả bài dịch trên là Hà Mai Anh. Cũng theo bạn đọc Nguyen Anh: “…Nhung ma dieu do chinh xac hay khong thi chi co CHUA biet thoi…”.

============================

History's Most Reprinted Newspaper Editorial